piątek, 23 sierpnia 2013

Zapytanie o cenę



      Zapytanie o cenę jest najprostszym trybem udzielania zamówienia publicznego przewidzianym w polskim systemie zamówień publicznych. Pomimo znacznie uproszczonej i odformalizowanej procedury, zapytanie o cenę zalicza się do trybów konkurencyjnych, choć konkurencyjność jest mocno ograniczona, ze względu na fakt, iż to do zamawiającego należy wybór wykonawców, którym złoży pytanie o cenę. Omawiany tryb, obok trybu licytacji elektronicznej, jest jedynym, który nie został przewidziany przez Dyrektywy UE, co skutkuje tym, że nie może być stosowany dla zamówień, których wartość przekracza „progi unijne”. Zapytanie o cenę było trybem przewidzianym już w ustawie o zamówieniach publicznych[1]. Omawiany w niniejszym rozdziale tryb ma istotne znaczenie praktyczne, gdyż w mało skomplikowany sposób pozwala zamawiającym dokonywać zamówień związanych z bieżącym funkcjonowaniem. Tryb ten przeznaczony jest do udzielania prostych, nieskomplikowanych zamówień, w konsekwencji jest on w porównaniu z innymi trybami stosunkowo szybki i nie generujący dużych kosztów oraz innych niedogodności po stronie zamawiającego.
            Przyjęta przez doktrynę definicja zapytania o cenę opiera się przede wszystkim na art. 69 Pzp, zgodnie z nią jest to tryb zamknięty, konkurencyjny, w którym zamawiający kieruje pytanie o cenę do wybranych  przez siebie wykonawców i zaprasza ich do składania ofert[2]. Jak trafnie zauważył J. Pieróg, obecnie obowiązująca treść przepisu niepotrzebnie została skomplikowana. Zamawiający kierując pytanie o cenę do wybranych wykonawców jednocześnie zaprasza ich do składania ofert, a otrzymane odpowiedzi zawierające cenę są niczym innym jak ofertami[3]. Można więc pytanie o cenę i zaproszenie do składania ofert traktować jako synonimy. W tym trybie przedmiotem zamówienia mogą być, jak wskazuje ustawodawca w art. 70 Pzp, dostawy lub usługi, co oznacza, że niedopuszczalne jest udzielenie zamówienia w trybie zapytania o cenę na roboty budowlane. Na gruncie uprzednio obowiązującej ustawy tryb ten miał zastosowanie w przypadku gdy przedmiotem zamówienia były rzeczy lub usługi.  Wydaje się, że pomimo zmiany brzmienia przepisu sens pozostał ten sam. Zgodnie z art. 2 Pzp, przez pojęcie dostawy należy rozumieć „nabywanie rzeczy, praw lub innych dóbr…”. Zestawiając tą definicję z wymaganiami jakie ustawodawca nakłada na dostawy lub usługi, aby możliwe było udzielenie zamówienia w trybie zapytania o cenę – powszechna dostępność i ustalone standardy jakościowe (o których mowa będzie w następnym podrozdziale), można przyjąć iż omawiany tryb będzie dopuszczalny jedynie w przypadku nabywania rzeczy lub usług.
             

 Przeprowadzenie postępowania w trybie zapytania o cenę.


            Wszczęcie postępowania w omawianym trybie następuje poprzez skierowanie zaproszenia do składania ofert do wykonawców. Art. 71 Pzp nakłada dwa ograniczenia na zamawiającego, co do liczby oraz co do rodzaju wykonawców, do jakich ma być wystosowane zapytanie o cenę. Zgodnie z treścią powołanego przepisu, zamawiający kieruje zaproszenie do składania ofert do takiej liczby wykonawców aby zapewnić konkurencję i wybór najkorzystniejszej oferty, jednakże zapytanie należy wysłać do co najmniej 5 wykonawców. Przepis ten koresponduje z wyrażoną w art. 7 Pzp zasadą obligującą zamawiającego do przeprowadzenia postępowania w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji. Liczba 5 jest jedynie dolnym limitem, zamawiający może złożyć zapytania o cenę do większej liczby wykonawców. Na marginesie należy zauważyć, iż na gruncie poprzednio obowiązującej ustawy, również obowiązywał wymóg skierowania pytania o cenę do takiej liczby wykonawców (dostawców), która zapewni konkurencję i wybór najkorzystniejszej oferty, ale ich minimalna ilość była ustalona jako 4. Zwiększenie liczby wykonawców do których powinno być skierowane zapytanie o cenę jest związane z usunięciem przesłanki sprawnego przebiegu postępowania, która na gruncie ustawy o zamówieniach publicznych determinowała tą liczbę.
            W myśl art. 71 ust. 1 Pzp, zamawiający kieruje zaproszenia do składania ofert jedynie do wykonawców świadczących w ramach prowadzonej przez nich działalności dostawy lub usługi będące przedmiotem zamówienia. Innymi słowy, zwrócenie się z zaproszeniem do złożenia oferty do wykonawcy działającego w innej branży niż dotycząca przedmiotu zamówienia nie będzie wliczane do wymaganego limitu złożenia zapytań o cenę co najmniej 5 wykonawcom. Takie rozwiązanie ma eliminować sytuacje, w których zamawiający będzie kierował zaproszenie do składania ofert do 1 wykonawcy, któremu chce udzielić zamówienia ze względu np. na powiązania rodzinne, a żeby wypełnić ustawowy limit złożonych zaproszeń, kieruje je do jeszcze 4 wykonawców nie sprzedających rzeczy lub nieświadczących usług będących przedmiotem zamówienia .
            Jak stanowi art. 71 ust. 2 Pzp, wraz z zaproszeniem do składania ofert zamawiający przesyła wykonawcom specyfikację istotnych warunków zamówienia, która w odniesieniu do tego trybu jest nieznacznie uproszczona i nie może zawierać wymagań dotyczących wadium oraz wymagań dotyczących zabezpieczenia należytego wykonania umowy.  Obowiązek  przesłania SIWZ  w omawianym trybie nie występował na gruncie analogicznej regulacji w ustawie o zamówieniach publicznych i spotkał się z krytyką. Jak słusznie podnosi J. Pieróg, ustawodawca w sposób absolutnie niepotrzebny zbiurokratyzował tryb, który z założenia miał być trybem najprostszym i najszybszym[4] .
            W odpowiedzi na wysłane przez zamawiającego zaproszenie, wykonawcy składają oferty, z zastrzeżeniem, iż każdy z wykonawców może zaproponować tylko jedną cenę i nie może jej zmienić.  Gdyby to uczynił, zamawiający, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 1 Pzp musiałby taką ofertę odrzucić . Zamówienie w omawianym trybie zostaje udzielone wykonawcy,  który zaoferuje najniższą cenę. Cena jest więc jedynym kryterium wyboru oferty w omawianym trybie. Zapytanie o cenę nie należy do trybów negocjacyjnych, o czym dobitnie świadczy art. 72 ust.1 zd. drugie Pzp, który stanowi, że nie prowadzi się negocjacji w sprawie ceny. Może w praktyce wystąpić jednak sytuacja, w której dwóch lub więcej wykonawców złoży oferty z najniższą ceną, co regulują art. 95 ust. 5 oraz art. 95 ust. 6 Pzp. Wówczas, zgodnie z powołanymi przepisami , zamawiający wzywa wykonawców, którzy złożyli ofert z najniższymi cenami do złożenia  w określonym terminie ofert dodatkowych. Należy jednak zauważyć, iż wykonawcy w ofertach dodatkowych nie mogą zaproponować cen wyższych, aniżeli  w ofertach pierwotnych. Aby zamawiający mógł skutecznie udzielić zamówienia w trybie zapytania o cenę, musi otrzymać co najmniej dwie oferty, które nie będą podlegały odrzuceniu.  Gdyby została złożona tylko jedna oferta nie podlegająca odrzuceniu, wówczas na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 2 zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia.


[1] Por. art. 67 ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r.  o zamówieniach publicznych, Dz. U. nr 76 poz. 344 z dnia 4 lipca 1994 r ze zm.
[2] Por. K. Strzyczkowski: Prawo gospodarcze…, s. 747;  A. Borkowski [w:]M. Guziński (red.): Prawo zamówień…, s. 128.
[3] J. Pieróg: Prawo zamówień…,s. 286.
[4] Ibidem, s. 290.
 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...