Spóźniona odpowiedź na apelację w postępowaniu cywilnym.

Artykuł 372 k.p.c. przewiduje możliwość złożenia odpowiedzi na apelację, zakreślając jednocześnie termin dwóch tygodni na jej wniesienie. Czym jest odpowiedź na apelację, czy warto ją składać oraz co się dzieje w przypadku niedochowania terminu na jej złożenie?

Odpowiedź na apelację to nic innego jak pismo procesowe, w którym strona ustosunkowuje się do treści apelacji wywiedzionej przez przeciwnika. Stanowi przede wszystkim polemikę z zarzutami stawianymi w apelacji przez stronę przeciwną, może w niej również zawrzeć własne wnioski - np. o zasądzenie od drugiej strony kosztów postępowania apelacyjnego.

Zgodnie z art. 372 k.p.c. :

Strona przeciwna może w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia apelacji wnieść odpowiedź na apelację wprost do sądu drugiej instancji.

Złożenie odpowiedzi na apelację pozwoli Sądowi odwoławczemu na zapoznanie się z naszą argumentację jeszcze przed rozprawą. Dzięki temu, Sąd przygotowując się do rozprawy będzie mógł brać pod uwagę nasze stanowisko,  czym zwiększamy szansę na końcowy sukces. 

Z praktycznego punktu widzenia kluczowe znaczenia ma ustalenia jaki charakter ma termin do złożenia odpowiedzi na apelację. Aktualna linia orzecznicza Sądu Najwyższego nie pozostawia w tej kwestii żadnych wątpliwości - termin do złożenia odpowiedzi na apelację jest jedynie terminem instrukcyjnym, co oznacza, iż jego przekroczenie nie powoduje dla strony żadnych negatywnych konsekwencji. 

W tym miejscu przytoczyć należy stanowisko Sądu Najwyższego, który w postanowieniu z dnia 7 marca 2014 r. w sprawie IV CZ 4/14 podniósł, iż w judykaturze wyrażono pogląd, że przewidziany w art. 372 k.p.c. termin wniesienia odpowiedzi na apelację jest terminem instrukcyjnym, a niewniesienie jej w terminie nie wywiera negatywnych skutków procesowych, ponieważ wszystkie zarzuty strona może podnieść na rozprawie apelacyjnej. Niezachowanie więc tego instrukcyjnego terminu powoduje jedynie to, że pismo strony staje się pismem procesowym, a nie odpowiedzią na apelację (postanowienie SN z dnia 10 listopada 2010 r., II CZ 113/10, niepubl.). Nie pozbawia to jednak skuteczności zgłoszenia w taki sposób wniosku o uzupełnienie wyroku przez orzeczenie o kosztach za instancję odwoławczą.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 16 lutego 2012 r. III CZP 1/12 (OSNC 2012/10/114) stwierdził, że wniosek o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego zgłoszony w odpowiedzi na apelację wniesioną po upływie terminu określonego w art. 372 k.p.c. jest skuteczny. Stanowisko to zostało następnie zaakceptowane w kolejnych judykatach (v. postanowienia SN z dnia: 5 grudnia 2012 r., I CZ 126/12, niepubl.; 27 marca 2013 r. V CZ 97/12, niepubl.).

Piotr Majewski