Postępowanie cywilne. Interwencja główna i uboczna.

Oliwkowa strefa postępowania cywilnego

Interwencja główna to wystąpienie przez osobę trzecią z roszczeniem o rzecz lub prawo, o które sprawa się już toczy pomiędzy innymi osobami. Wystąpienie z interwencją główną polega na wytoczeniu powództwa przeciwko obu stronom toczącego się już procesu. Można tego dokonać do momentu zamknięcia rozprawy w pierwszej instancji. Sądem właściwym do wytoczenia takiego powództwa jest sąd, przed którym toczy się sprawa, do której chce wstąpić interwenient główny. W momencie wstąpienia do procesu interwenienta głównego, pomiędzy stronami pierwotnego procesu zachodzi współuczestnictwo konieczne.

Przykład (za W. Broniewiczem):

osoba A występuję przeciwko osobie B o zwrot rzeczy najętej, do procesu jako interwenient główny wstępuje osoba C, występując przeciwko A i B o wydanie tej rzeczy, twierdząc, że jest jej właścicielem.

Podstawa prawna:

art. 75 k.p.c.

Interwencja uboczna polega na przystąpieniu do jednej ze stron w toczącej się sprawie, jeżeli podmiot przystępujący ma interes prawny w tym, aby sprawa została rozstrzygnięta na korzyść tej strony. Z interwencją uboczną można wystąpić aż do zamknięcia rozprawy w drugiej instancji. Wstąpienie do sprawy następuje poprzez złożenie pisma procesowego, w którym interwenient uboczny określi do której ze stron przystępuje  oraz poda jaki ma interes prawny. Pismo to należy doręczyć obu stronom. Interwenient uboczny może dokonywać wszelkich czynności procesowych, według stanu sprawy. Oznacza to, iż nie może dokonywać czynności, których strona mogła dokonać do chwili jego wstąpienia do procesu (np. podnoszenie zarzutów, które mogą być podnoszone przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy). Należy również pamiętać, iż czynności interwenienta ubocznego nie mogą być sprzeczne z czynnościami i oświadczeniami strony do której przystąpił. Każda ze stron może zgłosić opozycję, przeciwko wstąpieniu interwenienta, nie później, niż przy rozpoczęciu najbliższej rozprawy. W takim przypadku, sąd w przedmiocie opozycji przeprowadzi rozprawę, na której interwenient będzie musiał uprawdopodobnić  interes prawny we wstąpieniu do sprawy. Ustawodawca przewidział również konstrukcję interwencji ubocznej samoistnej, która ma miejsce w sytuacji, gdy z istoty stosunku prawnego lub ustawy wynika, iż wyrok ma odnieść bezpośredni skutek między interwenientem, a przeciwnikiem strony do której przystąpił. Wówczas stosuje się przepisy o współuczestnictwie jednolitym, oznacza to, iż zawarcia ugody, zrzeczenia się roszczenia i uznania powództwa przez stronę, potrzebna jest zgoda interwenienta. 

Przykłady

• wierzyciel wytacza powództwo przeciwko poręczycielowi o zapłatę długu, po stronie poręczyciela do procesu przystępuje dłużnik - interwencja uboczna zwykła 
• (za W.Broniewiczem) - interwencja potencjalnego, a nieobjętego powództwem współuczestnika jednolitego niebędącego współuczestnikiem koniecznym - interwencja uboczna samoistna

Podstawa prawna:

art. 76 - 83 k.p.c.

Literatura

Witold Broniewicz: Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2008, s. 156-158