Kierując sprawę do sądu kluczowe znaczenie ma jego właściwość. Mówiąc prostym językiem, należy odpowiedzieć na pytanie "do jakiego sądu mam złożyć pozew ?". "Czy pozew złożyć do Sądu Rejonowego" czy do Sądu Okręgowego ?". Sprawę komplikuje dodatkowo jeszcze kwestia do sądu w jakiej miejscowości złożyć pozew, a w przypadku większych miast sądów rejonowych jest kilka. A jakby tego było mało, to w danym sądzie trzeba wybrać jeszcze odpowiedni wydział. Można w uproszczeniu powiedzieć, iż żeby wybór sądu nie nastręczał trudności wymyślono coś takiego jak właściwość sądu. Przepisy o właściwości sądu w doskonały sposób przyporządkowują wszystkie kategorie spraw do rozpoznania przez poszczególne sądy i o tym będę pisał przez kilka najbliższych wpisów.
Istnieją trzy rodzaje właściwości sądów:
- rzeczowa - oznaczająca zakres spraw, które mogą rozpoznawać poszczególne sądy I instancji ale różnego rzędu (oznacza to, że w zależności od przedmiotu sprawy sądem I instancji będzie sąd rejonowy albo sąd okręgowy),
- miejscowa - oznaczająca zakres spraw, które mogą rozpoznawać sądy poszczególnych okręgów sądowych, ustalonych rozporządzeniem przez Ministra Sprawiedliwości,
- funkcyjna - oznacza zakres czynności pełnionych przez dany sąd. Pojęcia "właściwości rzeczowej" i "miejscowej" są pojęciami ustawowymi, wynikającymi wprost z Kodeksu Postępowania Cywilnego. Pojęcie właściwości funkcyjnej jest jedynie terminem doktrynalnym, nie jest wymienione wprost w ustawie.
Należy również odróżnić pojęcie instancji od pojęcia sądów różnych rzędów. Polski system sądowy w postępowaniu cywilnym jest systemem dwuinstancyjnym, opartym o sądy czterech rzędów: sądy rejonowe, sądy okręgowe, sądy apelacyjne oraz Sąd Najwyższe. Dwuinstancyjność oznacza, że każda sprawa może być rozpatrywana dwa razy, przy czym po raz drugi zawsze rozpatrywana jest przez sąd wyższego rzędu. Sąd jakiego rzędu będzie rozpatrywał daną sprawę zależy, tak jak wspomniano wyżej, od właściwości rzeczowej. Konsekwencją ustalenia jaki sąd jest sądem I instancji jest ustalenie sądu II instancji, tzn.
- jeżeli sądem I instancji jest sąd rejonowy, to sądem II instancji będzie sąd okręgowy,
- jeżeli sądem I instancji jest sąd okręgowy, to sądem II instancji będzie sąd apelacyjny,
Co do zasady, sąd apelacyjny nie jest sądem I instancji, jedyny wyjątek od tej zasady będzie zachodził w sytuacji gdy w postępowaniu o wyłączenie sędziego sądu okręgowego (jako sądu pierwszej instancji), ze względu na brak dostatecznej ilości sędziów sąd okręgowy nie może wydać odpowiedniego postanowienia. Wówczas takie postanowienie wydaje sąd apelacyjny jako sąd I instancji.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz